Geleneksel Tıpta Kahve ve Kahvenin Keşfi

Kahve (eski dilde; bünn), mürekkeb/bileşik mizaçlıdır. Kabuk kısmı sıcak ve kuru iken, iç kısmı soğuk ve kurudur. Taze kahvenin (yeşil kahve) kabuk kısmı zengin klorojenik asit içeriği sayesinde zayıflamaya yardımcı olur. Bu madde kavrulmuş kahvede çok az miktardadır. Muhtemelen kabuk kısmını sıcak yapan etken de bu maddedir. Kahvedeki kuruluk çok fazla olduğundan yan etkisi olabilir. Geleneksel Tıp kaynaklarında kahvenin olası yan etkileri olarak; uykusuzluk, kaygı, göğüs kafesinde ağrı, kalp çarpıntısı, beyin kuruluğu, zayıflık, yüz sararması, sık idrara çıkma, cinsel isteksizlik, meni hacminde azalma, gaz problemi, kulunç (kolit), kabus, solunum yollarında kuruluk vs. geçer.

Yeni bilimsel veriler, menopozda aşırı kahve içmenin kemik erimesi yaparak kalsiyumun kemiklerden alınıp idrar yoluyla atılmasına neden olduğunu gösteriyor. Bazı araştırmalar ise kolesterol düzeyini artırdığını gösteriyor. Bu yan etkiler, çok kahve içmeye engel olsa da sıcak kabuğa sahip yeşil kahve zayıflamaya ve kan şekerini düşürmeye yardımcı olur. Yemekten bir saat sonra içilmesi yemeğin sindirimini kolaylaştırdığı gibi mide duvarından balgamı temizler. Ayrıca kahve içmek; ateş düşürücü, ağrı kesici, yumuşatıcı (müleyyin), idrar söktürücü (müdirr), rutubet kaynaklı öksürükleri iyileştirici, mideyi güçlendirici, yorgunluk giderici olarak tavsiye edilmiştir. Kahvenin yan etkisini azaltmak için kahveye safran, gülsuyu ve kaya şekeri katabilirsiniz. Ayrıca geleneksel tıp kaynaklarında kahvenin muslihi/düzenleyicisi zencefil olarak geçer.

Akilî Alevî Şirazî’nin Mahzenü’l Adviye kitabında kahvenin nasıl keşfedildiği şöyle anlatılıyor:

Yemen dağında mabedi olan Ebû’l Hasan eş-Şâzelî’nin müritleri gece uyanık kalmalarından ve riyazet yapmalarından ötürü yorgun düşüyorlardı. Tevafuk eseri bazısı kahveyi bulup yedi ve yorgunlukları geçti, bunu başkalarına da söylediler. Onlar da yediler ve faydalandılar. Şeyhlerine ilettiler, şeyhleri de kahveyi suda kaynatıp içmelerini söyledi. Kahveyi suda kaynatıp içince yorgunlukları geçti.

Git gide kahvenin namı her yere yayıldı. Tüccarlar, tüm beldelere kahveyi götürdüler ve yaydılar. Çoğu kahveyi tüketmesine karşın her belde kendine özgü yöntemlerle tüketiyordu.